FUNSAUN
HUSI KOMPONENTE KOMPUTADOR
MOTHERBOARD
Motherboard mak komponente komputador ida ne'ebe
ita atu tau ka monta komponente sira seluk mak hanesan Prosessor, Video kard,
Sound Kard, Hard Disk, Ram Power Supply no seluk seluk tan.Motherboard mos
hanesan ida ida ba komponete sira seluk no nia funsaun mak atu halo ligasaun ba
komponentes ida-idak hodi bele halo komunikasaun ba malu.Kada Motherboard iha nia espesifikasaun rasik,espesifikasaun hanesan prosessor saida mak fo apoiu no kapasaidade maksimal RAM hirak ne'ebe hetan apoiu husi Motherboard.
MEMORY RAM
RAM mak abreviasaun husi Random Access Memory, mak komponente komputador
ida ne’ebe ho nia funsaun atu rai dokumentu provizoriu husi programa ida ne’ebe sei
lao hela no dokumentus hirak ne’e bele asesu ho acak ka random. Molok ita sosa
RAM ida, ita tenke hatene uluk Slot RAM modelo saida mak ita nia motherboard iha,
karik SDRAM, DDR, DDR2, ka seluktan.
PROCESSOR
Karik komputador ida kompara ho ema, processor hanesan
kakutak ba ema ne’e. Processor ka CPU (Central Processing Unit ) mak
komponente komputador ne’ebe nia serbisu atu ezekuta instrusaun ka hala’o
kalkulasaun. Molok sosa processor ida imi tenke buka hatene uluk, socket
processor modelo saida mak ita nia motherboard ne’e iha, karik
socket AM2,
socket LGA 775, ka seluktan.
VIDEO CARD
Video card mak komponente Komputador nian ne’ebe ho nia funsaun atu fo sai resultadu
output grafiku ka desenu nian neebe hatudu iha monitor. Molok atu hola video card, imi tenke
buka hatene uluk, slot Video card modelo saida mak ita nia Motherboard ne’e iha,
karik slot PCI, AGP, PCI-X, PCI Express no seluk tan.
SOUND CARD
Sound card mak komponente komputador nian ne’ebe monta hela iha
motherboard. Sound Card ne’e ninia funsaun mak atu fo sai resultadu
sound ka lian liu husi port input no output. Bain-bain ema hola motherboard
ne’ebe foun, sound card ne’e monta nanis ona iha on board. Ne’ebe ita la
presija atu hola tan sound card eksterna.
HARD DISK
Hard disk mak komponente komputador, fatin ne’ebe rai dokumentus pemanente.
Hard disk ho kapasidade bo’ot iha ita nia komputador maka ita bele rai
dokumentus barak liutan. Molok ita sosa hard disk ita tenke buka hatene
interface hard disk modelo saida mak ita nia motherboard iha, karik IDE, SCSI,
SATA, ka seluktan.
POWER SUPPLY
kompara ho kareta ne’ebe la lao bainhira laiha mina, nune’e mos komputador
ida la moris ka la funsiona bainhira laiha
power supply ka PSU
(Power Supply Unit). Power supply mak
komponente ida husi komputador ne’ebe
ho funsaun atu oferese forsa eletrisidade ba
komponenete sira seluk hanesan
motherboard, hard disk, optical disk drive, no sira
seluktan.
OPTICAL DISK DRIVE
Maske la ho optical disc drive komputador bele moris ka funsiona, maibe kuandu laiha komponente ida ne’e, komputador hanesan izolado husi mundo liur nian,
izolado husi mundu liur signifika katak ita iha difikuldades baihnira iha tempo
ruma ita hakarak kopia dokumentus, instala programa, hare filmajem VCD ka
DVD, ne’ebe rai iha CD ka DVD.Optical Disc Drive bele hanesan CD-ROM,
DVD-ROM, DVD-RW,
Blue-Ray, ka seluktan. Molok sosa optical disk drive ida,
ita tenke buka hatene uluk interface modelu saida mak
ita nia motherboard iha, karik IDE, SATA, ka seluktan.
MONITOR
Monitor mak komponente komputador ne’ebe ho nia funsaun atu hatudu figura
ne’ebe fo sai (output) husi video card. Monitor komputador barak ne’ebe iha
merkadoria agora dadaun ne’e mak monitor CRT (monitor tabung) no monitor
LCD maibe agora dadaun ema barak prefere uza monitor LCD (liu-liu iha edifisiu
sira) tamba monitor ida ne’e laos deit ho modelu ne’ebe modernu, maibe mos iha
forsa seluk mak poupa espasu no poupa eletrisidade.
KEYBOARD
Keyboard mak komponente komputador ho nia funsaun hanesan instrumentu
hodi hakerek buat ruma. Alem de keyboard standard, keyboard komputador
agora ne’e iha modelu oin-oin, hanesan keyboard mini, keyboard fleksibel ne’ebe
bele lulun, keyboard wireless ne’ebe bele uza bluetooth, no seluktan.
MOUSE
Mouse mak komponente komputador ne’ebe ho nia
funsaun atu muda kursor iha
monitor no atu klik buat ruma hanesan butaun (tombol) iha aplikasaun programa
ida. Mouse mos iha modelu
oin-oin, iha mouse standard, mouse ba jogus
(gaming), mouse wireless ne’ebe uza Bluetooth, no
seluktan.
CASING
Kaixa (Casing) komputador mak komponente ne’ebe ho nia
funsaun hanesan fatin
atu tau ka monta motherboard, power supply, optical disc
drive, hard disk,
no seluktan. Kaixa komputador iha medida
oin-oin ne’ebe dala barak temi form
factor (hanesan ATX no Micro ATX)
